आला हिवाळा, तब्बेत सांभाळा… हिवाळ्यातील आजार आणि त्यावर प्रतिबंधात्मक उपाययोजना आरोग्य विभागाचे आवाहन

B1न्यूज मराठी नेटवर्क

अमरावती : हिवाळ्यात हवेत आर्द्रतेत घट येते, तापमान घसरते आणि जास्तीत-जास्त वेळ घरात राहण्यामुळे अनेक आजारांचे प्रमाण वाढते. हिवाळ्यातील काही सामान्य आजार आणि त्यांना टाळण्यासाठीच्या उपाययोजना महत्त्वाच्या आहेत. त्या पाळण्याचे आवाहन सार्वजनिक आरोग्य विभागाने केले आहे.

हिवाळ्यात सर्दी, फ्लू, नोरोव्हायरस, ब्रॉन्कायटिस आणि न्यूमोनियासारखे आजार सामान्यत: दिसून येतात. थंडी सहन करणे कठीण होऊन शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती कमी होऊन इतर आजारांचा धोका वाढतो. यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी काही महत्त्वाचे उपाय आहेत.

सर्दी :

सर्दी म्हणजे श्वसनसंस्थेच्या वरच्या भागाला झालेला विषाणू संसर्ग. यामध्ये घसा बसणे, खोकला, शिंका, नाक गळणे आणि हलका ताप येणे या लक्षणांचा समावेश होतो. सर्दी हिवाळ्यात सामान्यत: होण्याची शक्यता असते, आणि लहान मुलांपासून वृद्धांपर्यंत सर्वांनाच सर्दी होऊ शकते.

इन्फ्लुएन्झा (Flu) :

इन्फ्लुएन्झा विषाणूंमुळे होणारा फ्लू हा अत्यंत संसर्गजन्य आजार आहे. यामध्ये सर्दीच्या लक्षणांबरोबरच ताप, थकवा, अंगदुखी, खोकला आणि छातीत कोंडल्यासारखे वाटणे अशी तीव्र लक्षणे दिसतात. लहान मुलांना या आजारापासून अधिक सावध राहणे आवश्यक आहे.

नोरोव्हायरस (Gastroenteritis) :

नोरोव्हायरस एक अतिशय संसर्गजन्य जंतू आहे ज्यामुळे गॅस्ट्रोएन्टेरायटिस (उदर संप्रेरक) होतो. यामध्ये मळमळणे, उलट्या, अतिसार आणि पोटातील मुरड यासारखी लक्षणे दिसतात. गंभीर स्थितीत हा आजार होऊ शकतो.

ब्रॉन्कायटिस :

ब्रॉन्कायटिस हा श्वसनमार्गाचा दाह होतो, जो विषाणूंच्या संसर्गामुळे होतो. यामध्ये दीर्घकाळ खोकला, छातीत अस्वस्थता आणि हलका ताप येण्याची लक्षणे असतात. हिवाळ्यात ही लक्षणे असू शकतात, त्यामुळे त्यावर विशेष लक्ष देणे आवश्यक आहे.

न्युमोनिया :

न्युमोनिया हा फुफ्फुसांतील हवेच्या पिशव्यांमध्ये सूज येण्याचा आजार आहे, जो बॅक्टेरिया, विषाणू किंवा फंगस मुळे होतो. यामध्ये कफ, ताप, श्वास घेताना त्रास आणि छातीत दुखणे अशी लक्षणे दिसतात.

प्रतिबंधात्मक उपाययोजना :

१. हातांची स्वच्छता : सॅनिटायझर्सचा वापर करा किंवा हात साबणाने 20 सेकंद धुवा.

२. माणसांचा निकटसंपर्क टाळा : आजारी व्यक्तींच्या संपर्कात येण्याचे टाळा.

३. रोगप्रतिकारशक्ती बळकट करा : संतुलित आहार, पुरेशी झोप, आणि नियमित व्यायाम करा.

४. श्वसनसंस्थेचे आरोग्य सांभाळा : खोकताना तोंड आणि नाक झाकून घ्या.

५. भरपूर पाणी प्या : शरीराची आर्द्रता योग्य ठेवा.

६. स्पर्शाची योग्य पद्धत : चेहऱ्याला हात लावण्याचा टाळा.

७. आजारी असाल तर घरीच राहा : त्यातल्याच लक्षणांपासून इतरांना बचाव करा.

८. पृष्ठभागांचे निर्जंतुकीकरण करा : जिथे अन्न शिजवले जाते अशा ठिकाणी स्वच्छता राखा.

९. धुराच्या संपर्कात येणे टाळा : तंबाखूच्या धुरासारख्या हवेतील प्रदूषकांपासून वाचण्याचा प्रयत्न करा.

हिवाळ्यातील विविध आजारांपासून बचाव करण्यासाठी चांगल्या स्वच्छतेच्या सवयींचे पालन आणि निरोगी जीवनशैली महत्त्वाची आहे. हिवाळ्यात या उपाययोजना करून नागरिकांनी आपले आरोग्य राखावे, तसेच आजारी असलेल्या व्यक्तींनी इतरांच्या संपर्कात येणे टाळावे, असे आवाहन जिल्हा आरोग्य अधिकारी डॉ. सुरेंद्र आसोले यांनी केले आहे.